کشف وکنکاش در غارکورش کبیر/

سینه ستبرکوهستان شاهو جایگاه عمیق ترین غارجهان

غار شاهو یا غارکورش کبیر در مسیر جاده ای کامياران به مريوان به موازات کوهستان شاهو واقع شده وپس از طی چندین کيلومتربه سمت شمال غربي به روستای يوزيدر می رسد که مبدا صعود به سوی این غار می باشد.

شاهوخبر؛ درحدود 40 سال قبل تیم‌های حرفه‌ای غارنوردی از کشورهای انگلستان و فرانسه برای دستیابی به رکورد کشف عمیق‌ترین غارهای جهان راهی منطقه کوهستانی غرب ایران شدند ودر آن سال‌ها در«کوهستان شاهو»موفق به کشف غارهایی چون کورش کبیر(شاهو)، شهربانو،کله‌افعی،بن دور،مورگان و... شدند، که همگی از جمله غارهای عمیق ایران هستند. در مطلبی که درادامه می آید در بخش اول به تشریح این منطقه کوهستانی و کشفیات صورت گرفته توسط گروه فرانسوی پرداخته ودرادامه ترجمه گزارش اولیه گروه کوهنوردان فرانسوی منتشر می شود:

رشته کوه زاگرس بنا به موقعيت قرار گيری در فلات ايران و نزديکی به جنوب و شمال این سرزمین، ميزان بارش های منطقه ای و نيز کشيدگی آﻧﻬا به سمت مرکز و جنوب شرقی کشور با تنوع وسيع قلل، مراتع ،غارها، يخچال ها ودرياچه های فراوان، منطقه کوهستانی منحصربه فردی را شامل شده است.

در این میان کوهستان شاهو از لحاظ ويژگي های فنی کوهنوردی، سهم زيادی از ديواره وغارهای مطرح در این منطقه رابه خود اختصاص داده است. البته غارهای مهم دیگری در میانه و عمق زاگرس وجود دارد؛ ازجمله مهمترين اين غارها، غار پراو است که در سال ١٩٧١ در ماه سپتامبر مصادف با شهريور ١٣٥٠توسط 11نفر از غارنوردان انگليسی به سرپرستی «جان ميدلتون» كشف شد، اما دراین نوشتار،«غار شاهو» یا آن گونه که نامگذاری شده است،« غارکورش کبیر» مورد بررسی قرار می گیرد.  

گروه انگلیسی برای کشف غاری بزرگتر و عميقتری به کرمانشاه وارد شدند؛ انتخاب اين منطقه بعد از مطالعات گروه زمين شناسی و جغرافی دانان کشور انگلستان بود ودراین میان نبايد فعاليت مهندسان نفت که درسال های ١٣٠١ الی ١٣٠٥ در منطقه کرمانشاهان تجسس نموده و نقشه هايی تهيه کرده بودند را ناديده گرفت. اين تيم پس از جستجوی بسيار در کوه های شمال شرق کرمانشاه، در منطقه« خضر زنده» سرانجام متوجه «ارتفاعات پراو» در شمال شهر کرمانشاه شدند و اين جستجو ها منجر به اکتشاف بزرگترين غار فنی جهان تا آن زمان شد.

از آنجا که غارشاهو ناشناخته مانده و از گزارش های تيم انگليسی کسی مطلبی جمع آوری نكرده بود؛ مدت ها بود كه به دنبال متن اين گزارش و ترجمه آن مي گشتم تا در معرض ديدعلاقه مندان به جغرافيای منطقه كامياران قرار بدهم، كه خوشبختانه بعد از دو سال تلاش آنرا يافتم و خوشحالم كه امروز موفق به انتشار آن می شوم.

همان گونه كه از متن گزارش پيداست، اين اكتشاف ناتمام مانده و تا جايي كه پيگيري كرده ام طي سال هاي بعد از انقلاب گروه هاي كوهنوردي ايراني تلاش هاي بسياري براي پيمودن آن و پي بردن به عمق غار نموده اند كه همه اين تلاش ها به علت امكانات كم وعدم پشتيباني مالي اسپانسر ها یا نهادهای دولتی ناكام مانده وصرفا توانسته اند تنها همان مسير گشوده شده توسط انگليسي ها را بپيمايند، كه اميدوارم اين مهم مورد توجه گروه هاي كوهنوردكامياراني و مسئولين استان- که امیدی به آنها نیست- قرار گرفته و با گشودن غار بر جاذبه هاي گردشگري كامياران افزوده وبا جذب توريسم سالم، موجبات رشد، شكوفايي و رفع بيكاري را فراهم آوردند.

موقعيت جغرافيايی غار شاهو

کوهستان شاهو که بلند ترين قلة استان كردستان با ارتفاع ٣٣٩٠ متر را در خود جای داده يکی از اصلی ترين حوضه های آبگيری هر دو استان كرمانشاه وكردستان وسرچشمه رودهای بسياری است که به رود سيروان و كرخه سرازیر می شوند را تشکيل می دهد، شاهو درست در وسط منطقه كامياران، پاوه، روانسر ونوسود، در غرب شهر كامياران و در شمال غربی شهر کرمانشاه واقع شده است  وکشيدگی اين رشته کوه وسيع در جهت شمال غربی _ جنوب شرقی می باشد.

پاوه نزديک ترين شهر به کوهستان شاهو بوده و این شهرستان درست در دامنه های مرکزی،غرب و جنوب اين رشته کوه قرار دارد، همچنين شاهو در جهت جنوب شرقی شهر نوسود، شمال روانسر وجوانرود و شمال غربی شهر کامياران واقع شده است؛. سمت شمالی اين رشته کوه را رودخانه سيروان از ساير کوهستان های شمالی زاگرس در استان کردستان يعنی ارتفاعات سروآباد وجنوب سنندج جدا می کند.

غار شاهو یا غار کورش کبیر به  سمت کامياران و در مسیر جاده ای کامياران به مريوان واقع شده است؛ اين جاده دقيقا به موازات کوهستان شاهو و در سمت شرقی آن واقع شده است. پس از طی٤٠ کيلومتراز شهر كامياران به سمت شمال غربي به روستای يوزيدر  می رسد که مبدا صعود به این غار می باشد و می توان با کمک محلی ها از طریق «کانی هانيه» وسپس  با گذر از«هه واره به رزه» به ورودی اصلی غار درنزديکی همين مکان که ييلاق عشاير محلی است رسید.

اکتشاف غار توسط تيم فرانسوی

هيچ گاه موفق نشديم از اولين پيمايش فرانسوی ها گزارشی به دست آوريم و تنها سند مشخص،متن گزارش تيم انگليسی می باشد که اشاره به اولين پيمايش غار نوردان فرانسوی وکاوش های بسيار، نامگذاری و ثبت غارهای اين منطقه دارد؛ تيم اعزامی فرانسه در تابستان سال ١٩٧٤ ميلادی برابر با ١٣٥٣ خورشيدی با سرپرستی «جان فارسی» به قصد شکستن رکورد انگليسی ها در عميق ترين غار جهان، يعنی غار پراو به کوهستان شاهو وارد شده و به کاوش وسيعی دست زدند.

مطابق شواهد مدت برنامه آﻧﻬا بسيار طولانی بوده و تقريبا همه نقاط و چاه های عمودی درکوه های شاهو را مورد کاوش قرار دادند که از آن تلاش ها می توان به کشف غار کورش کبير و بسياری غارهای ديگر منطقه اشاره کرد؛ لازم به توضيح است اين نامگذاری ها نيز مانند غار پراو - تالار کورش کبير ، خيابان دماوند و...- به دستور دولت وقت ايران و با اسامی ايرانی صورت گرفته است.

به جز اطلاعات محلی که از هوارنشينان ورودی غار به دست آمده که آن هم غیرشفاف وغیر قابل اعتماد بوده و نيز گزارش انگليسی ها که در آن به گرفتن اطلاعات از تيم فرانسوی اشاره شده بود، تنها نشانه هايی که تاکنون از تيم مذکور به دست آمده ، انکربولت های فرانسوی، مقداری باطری چراغ پيشانی، لامپ، قرقره طناب و... بوده که مطابق تجربه غار پراو درک می گردد اين ابزار به احتمال زياد متعلق به تيم انگليسی نيست، زيرا انگليسی ها چيزی باقی نمی گذارند و بيشتر کل محيط را با نقشه برداری های دقيق،عکس های با کيفيت و تبليغات وسيع جهانی ثبت می کنند و با چاپ گزارش در نشريات مختلف وکتاب های گوناگون اذهان را برای کسب جايگاه برترخود هدايت مي کنند؛کاری که شايد به اين وسعت تيم فرانسوی انجام نداده بود.

کوهنوردان ايرانی هيچ گاه در زمان ورود و خروج تيم های فرانسوی و انگليسی از حضور آﻧﻬا با خبر نشده واز وجود اين غارهای شگفت انگيز نيز اطلاعی نداشتند و اين به دليل نبود منابع مالی برای کاوش و عدم اهميت پژوهش،تحقيق و اکتشاف بوده که تا به حال نيز ادامه دارد و ما می بايست پس از اکتشاف و چاپ گزارش ها از چنين محيط های منحصر به فردی در مجاورت خود با خبر شويم .

درادامه این نوشتار،متن ترجمه شده گزارش کامل کشف غار شاهو که در کتابی تحت عنوان «حادثه بزرگ غارنوردی» نوشته مارتین فار آمده، فردا منتشر می شود.

نویسنده: عیسی آذرگر

ویراستاری متن: هیئت تحریریه شاهوخبر

انتهای پیام/ف

لینک کوتاه: https://goo.gl/c3Sxiq

برچسب ها :

نظرات کاربران :

دیدگاه های ارسالی شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد.
پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

نام	*
کد امنیتی